1.
Ümumi müddəalar
Bu Qaydalar Azərbaycan Respublikasının
gömrük sərhədindən keçirilən, fiziki və ya hüquqi şəxslər tərəfindən
göndərilən və ya onlara ünvanlanan beynəlxalq poçt göndərişlərinin
gömrük nəzarətini və gömrük rəsmiləşdirilməsini tənzimləyir.
Qaydalar Azərbaycan Respublikasının
Gömrük Məcəlləsinə, «Rabitə haqqında» Azərbaycan Respublikasının
Qanununa, Ümumdünya Poçt İttifaqının Konvensiyasına və qüvvədə
olan müvafiq qanunvericilik aktlarına uyğun olaraq hazırlanmışdır.
1.1. Bu Qaydalarda istifadə olunmuş
əsas anlayışlar:
1.1.1. Beynəlxalq poçt göndərişləri
(bundan sonra BPG) — Azərbaycan Respublikasından xaricə göndərilən
və Azərbaycan Respublikasına daxil olan, həmçinin respublika
ərazisindən keçməklə tranzit göndərilən poçt göndərişləridir.
Beynəlxalq poçt göndərişlərinə aşağıdakılar aiddir:
- poçt kartları (sadə və sifarişli);
- məktublar (sadə, sifarişli və qiyməti elan
olunmuş);
- banderollar (sadə, sifarişli, qiymətli);
- kiçik paketlər (sadə və sifarişli);
- xüsusi M kisələri (sadə və sifarişli);
- beynəlxalq poçt bağlamaları (adi və qiyməti
elan olunmuş);
- EMS göndərişləri — fiziki cəhətdən ən sürətli
yolla göndərilən, tərkibi yazışmalar, sənədlər və müxtəlif
mallardan ibarət olan poçt göndərişləri.
1.1.2. Beynəlxalq poçt mübadiləsi
yeri (bundan sonra BPMY) — depeşlərin tərtib edildiyi (çıxan
beynəlxalq poçt üçün) və açıldığı (daxil olan beynəlxalq poçt
üzrə), beynəlxalq poçt göndərişlərinin işlənib çeşidləndiyi,
gömrük baxışına təqdim ediləcək gömrük nəzarəti və gömrük rəsmiləşdirilməsinin
həyata keçirildiyi poçt müəssisəsidir.
1.1.3. Beynəlxalq Poçt Mübadiləsi
Məntəqələri (bundan sonra BPMM) — beynəlxalq nəqliyyat vasitələri
ilə birbaşa depeş mübadiləsini aparan poçt istehsalat sahəsidir.
BPMM-nin funksiyasını Azərbaycan Respublikasının gömrük sərhədlərinin
yaxınlığında yerləşən poçt müəssisələri yerinə yetirirlər.
1.1.4. Depeş — beynəlxalq poçtun
istiqamət planına uyğun olaraq eyni vaxtda, eyni ölkənin, eyni
mübadilə yerindən digər ölkənin müvafiq mübadilə yerinə göndərilən
poçtdur. (İçərisində məktub korrespondensiyası, qiyməti elan
olunmuş məktublar, poçt bağlamaları və ya poçt kisələri olan
bir və ya bir neçə kisə, həmçinin bir və ya bir neçə açıq bağlama).
Tərkibinə görə depeşlər aşağıdakı növlərə bölünür:
- məktub korrespondensiyası (LC/AO) depeşləri;
- poçt bağlamaları (CP) depeşləri;
- sürətli poçt göndərişləri (EMS) depeşləri;
- geri qaytarılan boş kisə (SV) depeşləri.
1.1.5. Nəqliyyat vasitələri
— beynəlxalq poçtun daşınmasında istifadə olunan nəqliyyat vasitələri.
Buraya avianəqliyyat, yerüstü nəqliyyat (avtomobil və dəmir
yol nəqliyyatı) və dəniz nəqliyyatı aiddir. Nəqliyyat vasitələri
poçt müdiriyyətinə və ya kənar hüquqi və fiziki şəxslərə (poçt
müdiriyyəti müqavilə əsasında bu nəqliyyatla poçtun daşınmasını
təşkil edir) məxsus ola bilər. Poçtun daşınma üsuluna görə nəqliyyat
vasitələri daxili və beynəlxalq nəqliyyat vasitələrindən ibarətdir:
- Beynəlxalq poçt daşımalarında istifadə edilən
nəqliyyat vasitələri — iki və ya daha çox ölkə arasında depeşlərin
daşınmasını və mübadiləsini təmin edir.
Beynəlxalq poçt daşımalarında
istifadə edilən nəqliyyat vasitələri aralıq və birbaşa nəqliyyat
vasitələrindən ibarətdir;
Aralıq beynəlxalq poçt daşımalarında
istifadə edilən nəqliyyat vasitələri iki və ya daha çox ölkələrin
yalnız beynəlxalq mübadilə məntəqələri arasında depeşlərin daşınması
və mübadiləsini təmin edir;
Birbaşa beynəlxalq poçt daşımalarında
istifadə edilən nəqliyyat vasitələri bir ölkənin BPMY-i ilə digər
ölkənin BPMM-si arasında, yaxud iki və ya daha çox ölkənin BPMY-ləri
arasında depeşlərin daşınmasını və mübadiləsini təmin edir.
1.2. Digər anlayışlar Azərbaycan
Respublikasının Gömrük Məcəlləsi, «Gömrük tarifi haqqında» və
«Rabitə haqqında» Azərbaycan Respublikasının Qanunları, Ümumdünya
Poçt İttifaqı Konvensiyası əsasında və digər normativ hüquqi aktlarla
müəyyənləşdirilir.
1.3. Azərbaycan Respublikasında
Beynəlxalq Poçt Mübadiləsi Yerləri və Beynəlxalq Poçt Mübadiləsi
Məntəqələri Dövlət Gömrük Komitəsi ilə razılaşdırılmaqla, Azərbaycan
Respublikası Rabitə və İnformasiya Texnologiyaları Nazirliyi tərəfindən
müəyyən edilir.
2. BPG-nin keçidində gömrük nəzarəti mərhələləri
2.1. Azərbaycan Respublikasının
gömrük qanunvericiliyinə uyğun olaraq, Respublika ərazisində BPG-nin
keçidinin aşağıdakı mərhələləri gömrük orqanlarının nəzarəti altında
olur:
2.1.1. Çıxan BPG üçün — bu göndərişin
BPMY-də gömrük baxışına təqdim edildiyi andan depeşlərin və
ya birbaşa beynəlxalq nəqliyyat vasitələrinin ölkənin gömrük
sərhədindən buraxıldığı ana qədər.
2.1.2. Daxil olan BPG-i üçün
— daxil olan depeşlərin və ya birbaşa beynəlxalq nəqliyyat vasitələrinin
ölkənin gömrük sərhədindən qəbul edildiyi andan, BPG-nin BPMY-də
gömrük nəzarəti və gömrük rəsmiləşdirilməsi keçirildiyi və buraxılışı
barədə rəsmi icazə verildiyi ana qədər;
2.1.3. Tranzit (bağlı depeşlərdən
və açıq tranzit) BPG-i üçün — daxil olan depeşlərin və ya birbaşa
beynəlxalq nəqliyyat vasitələrinin ölkənin bir gömrük sərhədində
qəbul edildiyi andan onların digər gömrük sərhədindən buraxıldığı
ana qədər.
2.2. BPG-nin gömrük rəsmiləşdirilməsi
və gömrük nəzarəti aşağıdakı mərhələlərdən ibarətdir:
2.2.1. BPMM-də depeşlərin mübadiləsinə
nəzarət:
2.2.2. Depeşlərin BPMM-ləri
ilə BPMY-i arasında daşınması və çatdırılmasına nəzarət, həmçinin
Azərbaycan Respublikasının və başqa ölkələrin birbaşa nəqliyyat
vasitələrində depeşlərin ölkənin gömrük sərhədləri ilə BPMY
və BPMM arasında daşınması və çatdırılmasına nəzarət;
2.2.3. Depeşlərin BPMM-də və
BPMY-də müvəqqəti saxlanılmasına nəzarət;
2.2.4. BPMY-də BPG-nə gömrük
nəzarəti, gömrük rəsmiləşdirilməsi və buraxılması;
2.2.5. Daxil olan BPG-nə gömrük
nəzarəti və gömrük rəsmiləşdirilməsi zamanı gömrük ödənişləri
tətbiq edilən BPG-nə müvafiq gömrük ödəniş sənədlərinin tərtib
edilməsi;
2.2.6. BPG-nin qaytarılması;
2.2.7. BPG-nin gömrük yoxlanılması
zamanı aşkar olunmuş hüquq pozuntularının rəsmiləşdirilməsi.
3. BPMM-də depeşlərin mübadiləsinə nəzarət mərhələsi
3.1. BPMM-də poçt işçiləri tərəfindən
BPG-nin nəqliyyat vasitələri ilə mübadiləsi gömrük nəzarəti altında
həyata keçirilir.
3.2. Daxil olan depeşlər beynəlxalq
nəqliyyat vasitəsinin nümayəndəsindən adbaad yoxlanılmaqla təhvil
alınır. Kisələrə vizual baxış keçirilərək, onların bütövlüyü və
plombların salamatlığı yoxlanılır. Kisələr bir-bir tərəzidə çəkilir.
Faktiki çəki və digər məlumatlar müşayiət qaimələrində (CN-37
— yerüstü poçt, CN-38 — aviapoçt, CN-41 — S.A.L. poçtu, CN-47
— boş kisələr) və depeş yarlıqlarında (CN-34, CN-35, CN-36 — LC/AO
depeşlərində, CP-83, CP-84, CP-85 — bağlama CP depeşlərində) göstərilənlərlə
üzləşdirilir. Aşkar olunmuş uyğunsuzluqlar — çəki fərqləri, zədələnmələr,
yanlış göndərişlər, göndərişlərə giriş imkanı və s. barədə gömrük
orqanı əməkdaşlarının iştirakı ilə beynəlxalq nəqliyyat vasitəsinin
nümayəndəsi və poçt işçiləri tərəfindən müvafiq qaydada sənədləşdirilir.
3.3. Daxil olan boş kisələrin
depeş (SV) qaimələri (CN-47) və içərisində yalnız dövrü mətbuat
olan xüsusi M kisələrinin qaimələri (əgər bu qaimələr M kisələri
üçün ayrıca tərtib edilmişdirsə) istisna olmaqla, qalan təhvil
qaimələrinə gömrük orqanı tərəfindən «Gömrük yükü» və eləcə də
müvafiq yerə çatdırılmasına dair ştamp vurulur.
3.4. Növbə ərzində hər bir reysdən
təhvil alınmış depeşlər kisələrin sayı və ümumi çəkisi göstərilməklə,
ardıcıl olaraq gömrük orqanı tərəfindən qeydə alınır.
3.5. Müstəsna hallarda poçtun
təhlükəsizliyinin təmin edilməsi və digər məqsədlərlə araşdırmaların
aparılması zəruri olduqda, qanunvericiliklə müəyyən olunmuş qaydada
kisələr açıla, BPG-nə baxış keçirilə və bu barədə müvafiq qeydlər
aparıla bilər.
3.6. Müəyyən olunmuş vaxt ərzində
BPMM-də beynəlxalq poçt daşımalarını həyata keçirən nəqliyyat
vasitələrindən qəbul olunmuş depeşlər daxili nəqliyyat vasitəsinin
hərəkət qrafikinə uyğun olaraq, BPMY-ə yola salınır. Poçt daxili
nəqliyyat vasitəsinin müşayiətçisinə gömrük əməkdaşının nəzarəti
altında poçt işçiləri tərəfindən tərtib olunmuş f.16 ümumi daxili
təhvil qaiməsi əsasında təhvil verilir. Gömrük əməkdaşı tərəfindən
f.16 qaiməsindəki qeydlər beynəlxalq təhvil qaimələri ilə və özünün
tərtib etdiyi daşınma cədvəli ilə üzləşdirilir. f.16 qaiməsinə
«Gömrük yükü» ştampı vurulur, daşınma cədvəlində isə poçt işçisi
imza edir. f.16. qaiməsinin və daşınma cədvəlinin hər birindən
bir nüsxə gömrük əməkdaşında saxlanılmaqla, bütün sənədlər poçtla
birlikdə müşayiətçiyə verilir.
3.7. BPMY-dən gətirilmiş çıxan
depeşlər BPMM-də daxili nəqliyyat vasitəsinin müşayiətçisindən
f. 16 ümumi, daxili təhvil qaiməsi əsasında qəbul edilir. Beynəlxalq
poçtun istiqamət planı əsasında hazırlanmış çıxan depeşlərin beynəlxalq
poçt daşımalarında istifadə edilən nəqliyyat vasitəsinin nümayəndəsinə
təhvil verilməsi, müvafiq gömrük orqanı əməkdaşlarının nəzarəti
altında yerinə yetirilir. Bu zaman daxil olan depeşlərin yoxlanılması
zamanı mövcud olan qaydalar analoji olaraq tətbiq edilir. Xüsusi
halda beynəlxalq təhvil qaimələrində gömrük orqanı əməkdaşlarının
«Buraxılışa icazə verilir» ştampının və gömrük əməkdaşının şəxsi
möhürünün olması yoxlanılır. Boş kisə depeşlərinin təhvil qaimələrində
və içərisində yalnız dövrü mətbuat olan xüsusi M kisələrinin qaimələrində
(bu qaimələr M kisələri üçün ayrıca tərtib edildiyi halda) «Buraxılışa
icazə verilir» ştampının olması tələb olunmur.
3.8. Daxil olan və ya çıxan depeşlər
BPMM-də qəbul edildiyi andan müvafiq nəqliyyat vasitəsinə təhvil
verildiyi anadək poçt işçilərinin tam məsuliyyəti altında saxlanılır.
4. Depeşlərin BPMM ilə BPMY arasında daşınması və
çatdırılmasına nəzarət
4.1. BPMM ilə BPMY arasında BPG-nin
daşınması daxili nəqliyyat vasitələri ilə yerinə yetirilir. Daxil
olan və çıxan depeşlərin daxili nəqliyyat vasitəsindən qəbulu
və ona verilməsi gömrük nəzarəti altında yerinə yetirilir.
4.2. BPMM-dən BPMY-nə faktiki
gətirilmiş depeşlər BPMY-də gömrük orqanı tərəfindən beynəlxalq
poçtun təhvil qaimələri (CN-37, CN-38, CN-41), ümumi daxili qaimə
(f.16), həmçinin BPMM-də gömrük əməkdaşının tərtib etdiyi daşınma
cədvəli ilə üzləşdirilir. Yoxlamadan sonra gömrük orqanı əməkdaşı
tərəfindən müvafiq BPMM-nin gömrük orqanına BPG-nin BPMY-nə müəyyən
olunmuş vasitələrlə qəbul olunmasını təsdiqləyir (malların təyinat
gömrük orqanına çatdırılmasının təsdiqlənməsini tənzimləyən normativ
sənədlərə uyğun şəkildə) və bu göstərilən depeşlərin müvafiq gömrük
orqanı tərəfindən nəzarətdən çıxarılması üçün əsas sayılır.
4.3. Depeşlər daxili nəqliyyat
vasitəsindən boşaldılarkən (yüklənərkən) gömrük orqanı əməkdaşları
tərəfindən həmin kisələrin, plombların, sarğıların bütövlüyü və
qüsursuzluğu yoxlanılır. Kisələrin sayı poçt qaimələrindəki yazılarla
üzləşdirildikdən sonra gömrük orqanı əməkdaşlarının iştirakı ilə
poçt işçiləri tərəfindən ümumi hesabla qəbul edilir.
4.4. BPG gömrük orqanları tərəfindən
poçt göndərişləri üçün müəyyən olunmuş müddət ərzində BPMY-nə
çatdırılmadığı təqdirdə, müvafiq sərhəd gömrük orqanlarına bu
barədə telefonoqram verilir. Eyni zamanda müvafiq tədbirlər görülməsi
üçün gömrük orqanının Qaçaqmalçılıq və Gömrük Qaydalarının Pozulması
ilə Mübarizə Baş İdarəsinin yerli strukturlarına rəsmi məlumat
və sərəncamda olan müşayiət sənədləri və ya onların surətləri
verilir.
4.5. Ölkələr arasında yerüstü
nəqliyyatla BPG-nin birbaşa (BPMM-nə daxil olmadan) daşınmasını
həyata keçirən beynəlxalq nəqliyyat vasitələri gömrük sərhədində
gömrük qanunvericiliyinə uyğun olaraq vizual baxış keçirilməklə,
plombların, möhürlərin bütövlüyü, salamatlığı və müşayiət sənədləri
yoxlanılaraq, qeydə alınmaqla BPMY-nə buraxılırlar.
5. BPMY-də BPG-nin gömrük baxışına təqdim edilməsi,
gömrük yoxlanılması, gömrük rəsmiləşdirilməsi və BPG-nin buraxılması
5.1. BPG-nin gömrük yoxlanılması
BPMY-də həyata keçirilir. Gömrük Məcəlləsinin 191-ci maddəsinə
əsasən BPG onların sahiblərinin iştirakı olmadan yoxlanılır. Gömrük
baxışının keçirilməsi üçün iş həcmi nəzərə alınmaqla, xüsusi avadanlıqlarla
təchiz olunmuş yer ayrılır.
5.2. BPG müşayiət sənədləri siyahı
ilə birlikdə gömrük nəzarətinə təqdim edilir. BPG daxil olduğu
vaxtdan sonra bir saat ərzində, bu göndərişlər gömrük orqanlarının
iş vaxtından kənar vaxtda daxil olduqda isə həmin orqanın iş vaxtı
başlandıqdan sonra bir saat ərzində gömrük nəzarətinə təqdim edilir.
Gömrük orqanlarının iş vaxtından kənar vaxtda daxil olmuş BPG
poçt işçilərinin tam məsuliyyəti altında saxlanılır.
5.3. BPG gömrük nəzarətinə beynəlxalq
sahənin işçiləri tərəfindən təqdim edilir və gömrük nəzarəti gömrük
orqanı əməkdaşları tərəfindən aparılır. Gömrük baxışı və gömrük
nəzarətinin məqsədi aşağıdakılardır:
5.3.1. Azərbaycan Respublikasının
gömrük sərhədindən BPG-nin keçirilməsinin (hər iki istiqamətdə)
qanuniliyinin müəyyən edilməsi;
5.3.2. Azərbaycan Respublikasının
ərazisinə gətirilməsi və bu ərazidən aparılması qanunvericiliklə
qadağan olunmuş malların aşkar edilməsi və bunun qarşısının
alınması;
5.3.3. Gömrük nəzarətindən gizlədilmiş
mallar və əşyaların aşkar edilməsi;
5.3.4. Mal və əşyaların sənədlərdə
göstərilmiş təsviri, xarakteristikası və dəyərinin faktiki olunanlarla
uyğunluğunun müəyyən edilməsi;
5.3.5. Beynəlxalq poçt göndərişləri
ilə göndərilən mallar üçün gömrük ödənişlərinin qanunvericiliklə
müəyyən olunmuş qaydada alınmasının təmin edilməsi;
5.4. Gömrük baxışı zamanı aşağıdakı
tədbirlər yerinə yetirilir:
5.4.1. BPMY-nə gətirilən və
beynəlxalq sahəyə təhvil verilən depeşlər kisələr üzrə tərəzidə
çəkilərək, adbaad beynəlxalq təhvil qaimələri (CN-37, CN-38,
CN-41) ilə üzləşdirilir. Təhvil qaimələrində müvafiq gömrük
orqanının «Gömrük yükü» ştampı yoxlanılır. Bağlama kisələri
gömrük əməkdaşının iştirakı ilə açılır və bağlamalar gömrük
baxışına təqdim edilmək üçün hazırlanır. Məktub korrespondensiyası
kisələri gömrük əməkdaşının iştirakı ilə poçt işçiləri tərəfindən
açılır, içərisindəki kiçik paketlər və qiymətli məktublar seçilərək
sənədləşdirilir və gömrük baxışına təqdim edilmək üçün hazırlanır.
Sadə, sifarişli məktub və banderolların, M kisələrinin içərisində
şübhə doğuran və ya gömrük nəzarətindən keçməli əşyalar olduqda,
onlar da poçt işçiləri tərəfindən gömrük baxışına təqdim edilir.
5.4.2. BPG-nin gömrük baxışına
verilməsi və gömrük baxışının təşkili ən azı üç nəfər işçinin
(iki nəfər poçt işçisi və bir nəfər gömrük əməkdaşı) iştirakı
ilə həyata keçirilir. Gömrük baxışı üçün hazırlanmış bağlamalar,
hər bir bağlamanın xarici görünüşü yoxlanılmaqla və faktiki
çəkisi dəqiqləşdirilməklə müşayiət ünvanı (CP-71), gömrük bəyannaməsi
(CN-23) və depeşin bağlama kartındakı (CP-86, CP-87) məlumatlarla
üzləşdirilir. Kiçik paketlər CN-22 və ya CN-23 gömrük bəyannaməsi,
siyahı əsasında, digər BPG isə yalnız reyestrlər əsasında gömrük
baxışına təqdim edilir. BPG-nə müvafiq texniki nəzarət vasitələri
ilə gömrük baxışı keçirilir.
5.4.3. Gömrük orqanı əməkdaşı
gömrük baxışından keçirilməli hər bir BPG-nin açılaraq, içərisindəki
əşya və malların bir-bir gömrük baxışına təqdim olunmasını tələb
etmək səlahiyyətinə malikdir. Bununla belə poçt göndərişinin
xarici görünüşünün heç bir şübhə doğurmadığı (göndərişin mövcud
qaydalara tam olaraq qablaşdırıldığı), müvafiq texniki nəzarət
qurğusundan istifadə edilərkən, baxış zamanı içərisində heç
bir şübhəli əşyanın aşkar olunmadığı, gömrük bəyannaməsinin
Ümumdünya Poçt İttifaqı Konvensiyasının tələblərinə tam uyğun
şəkildə doldurulduğu (içərisindəki mal və əşyaların adbaad sadalanaraq,
hər birinin çəkisi, real gömrük dəyəri və ümumi gömrük dəyərinin
göstərildiyi) və göndərilən mallar kommersiya və istehsalat
xarakterli olmadığı hallarda həmin göndərişlərin açılmadan gömrük
rəsmiləşdirilməsinin keçirilməsi və göndərişin buraxılması barədə
gömrük əməkdaşı tərəfindən qərar verilə bilər.
5.4.4. BPG-nin açılaraq gömrük
baxışından keçirilməsi zamanı içərisindəki mal və əşyalar adbaad
yoxlanılaraq gömrük bəyannaməsində yazılanlarla üzləşdirilir.
Göndərişin tərkibi gömrük bəyannaməsinə tam uyğun olduqda, əlavə
sənəd tərtib edilmədən bəyannamənin bir nüsxəsi gömrük orqanında
qalır. BPG-nin içərisindəkilər gömrük bəyannaməsində göstərilənlərə
uyğun deyilsə və ya bəyannamə yarımçıq, ümumi bir sözlə (paltar,
orqtexnika, ayaqqabı və s.) yazılmışdırsa, bu halda həmin BPG-nin
içərisindəki əşyalara əlavə iki nüsxədə standart formalı siyahı
tərtib edilir və bu siyahı təsdiq edilərək bir nüsxəsi gömrük
orqanlarında, digər nüsxəsi isə poçt əməkdaşlarında saxlanılır.
5.4.5. Çıxan BPG (bağlama və
kiçik paketlər) eyni qaydada gömrük bəyannamələri əsasında gömrük
baxışına təqdim edilir. Gömrük baxışı keçirildikdən və göndərilən
mal və əşyaların gömrük qanunvericiliyinə zidd olmadığı dəqiqləşdirildikdən
sonra göndərilmək üçün tərtib olunmuş təhvil qaimələrinə (CN-37,
CN-38, CN-41) gömrük əməkdaşları tərəfindən «Buraxılsın» ştampı
vurulur və bir nüsxəsi gömrük orqanında saxlanılır.
5.5. BPG vasitəsilə göndərilən
(alınan) malların miqdarı və dəyəri beynəlxalq poçt göndərişləri
üçün qanunvericiliklə müəyyən edilmiş miqdar və dəyərlərdən artıq
olduqda, həmin mallara xarici iqtisadi fəaliyyətin tarif və qeyri-tarif
tənzimlənməsi tətbiq olunur.
5.6. BPG ilə göndərilən mallar
istehsal və kommersiya xarakterli olduqda, onların rəsmiləşdirilməsi
gömrük qanunvericiliyinin tələblərinə uyğun olaraq yük gömrük
bəyannaməsinin doldurulması, tətbiq olunan tariflər əsasında müvafiq
gömrük ödənişləri ödənilməklə yerinə yetirilir.
5.7. İstehsal və kommersiya xarakterli
mallar BPG ilə daxii olduqda, poçt bölməsi əməkdaşları tərəfindən
poçt alana malların gömrük rəsmiləşdirilməsindən keçməsi barədə
bildiriş göndərilir.
5.8. Eyni vaxtda eyni bir göndəricidən
eyni bir alıcının ünvanına bir neçə BPG daxil olduğu və ya göndərildiyi
hallarda bu göndərişlərin içərisindəki mallar toplanılır.
5.9. İçərisində karantin, baytarlıq
və s. orqanlar tərəfindən nəzarət olunmalı mallar olan BPG mövcud
qanunvericiliyə uyğun olaraq buraxılır.
5.10. Yoxlama aparılarkən, gömrük
orqanının əməkdaşları tərəfindən gömrük nəzarəti zamanı insan,
heyvan, bitkilərin həyat və sağlamlığı üçün təhlükəsiz olan və
mallara zərər vurmayan texniki vasitələr tətbiq edilir.
5.11. Tranzit rejimi altında respublika
ərazisindən keçən beynəlxalq poçt göndərişləri qanunvericiliklə
müəyyən olunmuş qaydada gömrük rüsum və vergiləri tətbiq edilmədən
buraxılır. Tranzit poçt göndərişləri, həmçinin onların qablaşdırıldığı
kisələr, konteynerlər və nəqliyyat vasitələri gömrük qanunvericiliyinə
və Ümumdünya Poçt İttifaqı Konvensiyasına uyğun olaraq yoxlanılmadan
yalnız vizual baxış keçirilərək buraxılır.
5.12. Vizual baxış zamanı tranzit
poçt göndərişlərinin içərisində Azərbaycan Respublikası ərazisindən
keçməsi qanunla və beynəlxalq müqavilələrlə qadağan olunan malların
göndərilməsi şübhə doğurarsa, bu zaman gömrük baxışının keçirilməsi
barədə gömrük qanunvericiliyi ilə müəyyən olunmuş qaydada gömrük
orqanı tərəfindən müvafiq sənədləşmə işi aparılır.
6. BPG-nin geri qaytarılması
Aşağıda göstərilən BPG buraxılmır:
6.1. Qüvvədə olan qanunvericiliyə,
Ümumdünya Poçt İttifaqı Konvensiyası və digər normativ hüquqi
aktlara uyğun olaraq Azərbaycan Respublikası ərazisinə gətirilməsi
və aparılması qadağan olmuş əşyalar.
6.2. Gömrük orqanının qərarına
əsasən BPG-nin xaricə geri qaytarılması zamanı poçt bölməsinin
əməkdaşı tərəfindən bütün müşayiətedici sənədlərə, bəyannaməyə
və siyahıya müvafiq ştamp vurulur.
6.3. BPG və Ümumdünya Poçt İttifaqı
Konvensiyasına, mövcud poçt qaydalarına əsasən xaricə geri qaytarıldıqda
və onun müşayiətedici sənədlərində ünvan sahibinə buraxılması
haqqında əvvəllər gömrük orqanının ştampı vurulmuşdursa, üzərində
xətt çəkilməsi yolu ilə bu ştamp ləğv edilir, qaytarılma səbəbi
isə müvafiq poçt rabitəsi müəssisəsi tərəfindən göstərilir.
7. Beynəlxalq Poçt Göndərişlərinin yoxlanılması
zamanı aşkar edilmiş pozuntuların rəsmiləşdirilməsi
7.1. BPMY-nə müşayiət sənədləri
olmadan, ipləri qırılmış, möhürü və üzlüyü zədələnmiş, açılmış
və digər qüsurlarla daxil olan BPG-nin, həmin qüsurları aşkar
etmiş şəxslər tərəfindən tərtib olunmuş və imzaları ilə təsdiq
olunmuş müvafiq aktı əsasında gömrük nəzarətinə təqdim edilir.
7.2. Azərbaycan Respublikası hüdudları
kənarından daxil olan BPG-nin gömrük yoxlaması prosesində aşkara
çıxan çəki, miqdar və s. uyğunsuzluqlar barəsində BPMY-nin beynəlxalq
sahəsinin və müvafiq gömrük orqanının poçt bölməsi əməkdaşlarının
imzaları ilə akt tərtib edilir.
7.3. Azərbaycan Respublikasında
qəbul olunmuş və gömrük nəzarətinə təqdim olunmuş BPG-nin bəyannaməsi
doğru doldurulmadıqda, həmin göndərişlər bəyannamələrin göndəriciləri
tərəfindən dəqiqləşdirilməsi və tam doldurulması üçün geri qaytarıla
bilər.
7.4. Azərbaycan Respublikasına
daxil olan gömrük nəzarətinə təqdim olunmalı BPG-nin bəyannaməsi
doğru doldurulmadıqda, gömrük və poçt orqanları birlikdə BPG-ni
göndərən ölkənin poçt müdiriyyətini bu barədə xəbərdar edir. Hər
hansı xarici poçt müdiriyyəti tərəfindən belə vəziyyət davamlı
hala çevrildikdə və xəbərdarlıq nəzərə alınmadıqda, gömrük orqanları
yuxarıda göstərilən qüsurların müəyyən olunmuş qaydada aradan
qaldırılması üçün həmin poçt işçiləri qarşısında mövcud qanunvericiliyə
uyğun olaraq, tədbir görülməsi barədə məsələ qaldırır.
8. Yekun müddəalar