Azərbaycan Respublikası Hökuməti və Niderland Krallığı Hökuməti arasında gömrük qanunvericiliyinin düzgün tətbiq edilməsi və gömrük hüquqpozmalarının qarşısının alınması, təhqiq edilməsi və onlara qarşı mübarizə aparılması üçün qarşılıqlı inzibati yardım haqqında

Saziş

I fəsil. Təriflər

Maddə 1

Bu Sazişin məqsədləri üçün:

1. «Gömrük idarəsi» — Azərbaycan Respublikasında: Azərbaycan Respublikası Dövlət Gömrük Komitəsi; Niderland Krallığında: gömrük qanunvericiliyinin həyata keçirilməsi üzrə məsul mərkəzi idarə;

2. «Gömrük qanunvericiliyi» — malların idxalı, ixracı, yüklənməsi, tranziti, saxlancı və dövriyyəsi ilə əlaqədar gömrük idarələri tərəfindən tətbiq olunan və ya həyata keçirilən qanunvericilik, o cümlədən qadağan, məhdudiyyət və nəzarət tədbirlərinə dair qanunvericilik;

3. «Gömrük hüquqpozması» — hər bir Razılığa gələn Tərəfin qanunvericiliyi ilə müəyyən olunmuş gömrük qanunvericiliyinin hər hansı şəkildə pozulması, yaxud pozulmasına yönəldilmiş hər hansı belə cəhd;

4. «Şəxs» — fiziki və ya hüquqi şəxs;

5. «Şəxs barədə məlumatlar» — müəyyən və ya müəyyən edilə bilən fiziki şəxs haqqında hər hansı məlumatlar;

6. «Məlumat» — hər hansı məlumatlar, sənədlər, arayışlar, onların təsdiq olunmuş və ya autentik surətləri və ya elektron forması da daxil olmaqla hər hansı digər formada çatdırılacaq məlumat vasitələri;

7. «Sorğu göndərən idarə» — yardım üçün sorğu göndərən gömrük idarəsi;

8. «Sorğu alan idarə» — yardım üçün sorğu alan gömrük idarəsi.

Maddə 2

1. Razılığa gələn Tərəflər öz gömrük idarələri vasitəsilə, bu Sazişdə nəzərdə tutulan şərtlər çərçivəsində gömrük qanunvericiliyinin düzgün tətbiq edilməsi və gömrük hüquqpozmalarının qarşısının alınması, təhqiq edilməsi və onlara qarşı mübarizə aparılması üçün bir-birinə inzibati yardım göstərəcəklər.

2. Bu Saziş çərçivəsində hər bir Razılığa gələn Tərəfin göstərdiyi bütün yardım onun qanunvericiliyinə müvafiq olaraq və gömrük idarəsinin səlahiyyəti və mövcud imkanları dairəsində həyata keçiriləcəkdir.

3. Bu Saziş Niderland Krallığının Avropa İttifaqının qanunvericiliyi çərçivəsində öhdəliyinə onun Avropa İttifaqına üzv dövlət kimi hazırki və gələcək öhdəliklərinə və həmin öhdəlikləri həyata keçirmək üçün tətbiq olunan hər hansı digər qanunvericiliyə, eləcə də, Avropa İttifaqına üzv dövlətlərlə beynəlxalq sazişlərindən irəli gələn hazırkı və gələcək öhdəliklərinə xələl gətirmir.

4. Bu Saziş yalnız Razılığa gələn Tərəflər arasında qarşılıqlı inzibati yardım üçün nəzərdə tutulmuşdur. Bu Sazişin müddəaları hər hansı dəlilin hər hansı özəl şəxs tərəfindən əldə olunmasına, gizli saxlanmasına və ya işdən çıxarılmasına və ya sorğunun icra olunmasına maneçilik törədilməsinə hüquq verməməlidir.

5. Bu Saziş cinayət işləri ilə bağlı qarşılıqlı yardıma dair qaydalara xələl gətirmir. Əgər qarşılıqlı yardım Razılığa gələn Tərəflər arasında qüvvədə olan digər Sazişə müvafiq olaraq göstərilməlidirsə, sorğu alan idarə hansı müvafiq orqanların aid olduğunu göstərməlidir.

Maddə 3

1. Gömrük idarələri bir-birini sorğuya əsasən və ya öz təşəbbüsləri ilə, gömrük qanunvericiliyinin düzgün tətbiq edilməsinin təmin edilməsində və gömrük hüquqpozmalarının qarşısının alınması, təhqiq edilməsi və onlara qarşı mübarizə aparılmasında kömək edən məlumatla təmin edəcəklər.

2. Hər bir gömrük idarəsi, digər gömrük idarəsi adından sorğu apararkən özü üçün və ya öz dövlətinin digər səlahiyyətli orqanının sorğusu əsasında sorğu apardığı kimi fəaliyyət göstərməlidir.

Maddə 4

1. Sorğuya əsasən, sorğu alan idarə həmin Razılığa gələn Tərəfdə tətbiq olunan və gömrük hüquqpozmaları ilə bağlı sorğulara dair gömrük qanunvericiliyi və proseduraları haqqında bütün məlumatla təmin etməlidir.

2. Hər bir gömrük idarəsi öz şəxsi təşəbbüsü ilə və heç bir ləngiməyə yol vermədən aşağıdakılar barədə mümkün olan məlumatı verəcəkdir:

a) öz effektivliyini sübut etmiş gömrük qanunvericiliyinin pozulmasına qarşı mübarizənin yeni metodları;

b) gömrük hüquqpozmalarının törədilməsinin yeni təmayülləri, vasitələri və ya metodları.

IV fəsil. Yardım göstərilməsinin xüsusi halları

Maddə 5

Sorğuya əsasən, sorğu alan idarə sorğu göndərən idarəni xüsusilə aşağıdakı məlumatla təmin edəcəkdir:

a) sorğu göndərən Razılığa gələn Tərəfin gömrük ərazisinə idxal olunan malların sorğu alan Razılığa gələn Tərəfin gömrük ərazisindən qanuni yolla ixrac olunub-olunmaması;

b) sorğu göndərən Razılığa gələn Tərəfin gömrük ərazisindən ixrac edilən malların sorğu alan Razılığa gələn Tərəfin gömrük ərazisinə qanuni yolla idxal olunub-olunmaması və əgər varsa, mallara tətbiq edilən gömrük prosedurası haqqında.

Maddə 6

1. Sorğuya əsasən, sorğu alan idarə aşağıdakılar üzərində xüsusi nəzarəti təmin edəcək:

a) sorğu göndərən idarəyə məlum olan gömrük hüquqpozmasını törətmiş və ya törətməsi şübhə doğuran şəxslər, xüsusilə, onların sorğu alan Razılığa gələn Tərəfin gömrük ərazisinə daxil olması və oranı tərk etməsi barədə;

b) sorğu göndərən Razılığa gələn Tərəfin gömrük ərazisi istiqamətində şübhə doğuran qeyri-qanuni dövriyyəyə səbəb olması sorğu göndərən idarə tərəfindən müəyyən edilən daşınmada və ya saxlancda olan mallar;

c) sorğu göndərən Razılığa gələn Tərəfin gömrük ərazisində gömrük hüquqpozmasında istifadə olunması sorğu göndərən idarə tərəfindən şübhə altına alınan nəqliyyat vasitələri.

2. Gömrük idarələri öz milli qanunvericiliklərinə uyğun olaraq, qarşılıqlı razılaşma və razılığa əsasən, öz nəzarəti altında, qeyri-qanuni dövriyyə ilə əlaqəsi olan malların, belə qeyri-qanuni dövriyyənin qarşısını almaq məqsədilə, öz müvafiq dövlətlərinin gömrük ərazisinə idxalına, oradan ixracına və ya tranzitinə icazə verə bilərlər.

Maddə 7

1. Gömrük idarələri bir-birini sorğuya əsasən və ya öz təşəbbüsləri ilə gömrük hüquqpozması təşkil edən və ya təşkil etməsi aşkara çıxan tamamlanmış və ya planlaşdırılmış işlər barədə məlumatla təmin edəcəklər.

2. Razılığa gələn Tərəflərdən birinin iqtisadiyyatına, ictimai sağlamlığına, ictimai təhlükəsizliyinə və ya hər hansı digər mühüm marağına əhəmiyyətli dərəcədə zərər vura biləcək ciddi hallarda, digər Razılığa gələn Tərəfin gömrük idarəsi imkan dairəsində, heç bir ləngiməyə yol vermədən öz təşəbbüsü ilə məlumatı təmin edəcəkdir.

Maddə 8

1. Məlumatın əsli yalnız təsdiq edilmiş və ya autentik surətlər kifayət etmədikdə tələb oluna bilər və mümkün qədər tez geri qaytarılmalıdır; sorğu alan idarənin və ya üçüncü tərəflərin bununla bağlı hüquqları toxunulmaz qalmalıdır.

2. Bu Saziş çərçivəsində mübadilə edilən hər hansı məlumata, onun istifadəsi ilə əlaqədar olan bütün məlumat əlavə olunacaqdır.

VI fəsil. Ekspert və şahidlər

Maddə 9

Sorğuya əsasən, sorğu alan idarə gömrük hüquqpozması ilə bağlı işdə öz vəzifəli şəxslərinə digər Razılığa gələn Tərəfin məhkəmə və ya tribunalı qarşısında ekspert və ya şahid qismində çıxış etmək səlahiyyəti verə bilər.

VII fəsil. Sorğuların göndərilməsi

Maddə 10

1. Bu Saziş çərçivəsində olan yardım üçün sorğular birbaşa digər Razılığa gələn Tərəfin gömrük idarəsinə ünvanlanmalı, yazılı şəkildə olmalı və zəruri hesab edilən hər hansı sənədlərlə müşayiət olunmalıdır. Şərait tələb etdikdə, sorğular həmçinin şifahi halda da ola bilər. Belə sorğular dərhal yazılı şəkildə təsdiq edilməlidir.

2. Bu maddənin 1-ci bəndinə müvafiq olaraq verilmiş sorğular, aşağıdakı təfsilatları özündə əks etdirməlidir:

a) sorğu göndərən idarə,

b) sorğunun mövzusu və səbəbi,

c) məsələnin qısa təsviri, işin hüquqi əsasları və səciyyəsi,

ç) əgər məlumdursa, işlə əlaqədar olan tərəflərin adları və ünvanları.

3. Bu Sazişdə istinad edilən məlumat, yalnız hər bir gömrük idarəsi tərəfindən bu məqsədlə təyin edilmiş rəsmi şəxslərə verilməlidir. Bu Sazişin 18-ci maddəsinin 2-ci bəndinə müvafiq olaraq, digər Razılığa gələn Tərəfin gömrük idarəsi təyin edilmiş belə vəzifəli şəxslərin siyahısı ilə təmin edilməlidir.

VIII fəsil. Sənədlərin çatdırılması

Maddə 11

1. Xüsusi hallarda, Razılığa gələn Tərəflərdən birinin gömrük orqanının sorğusu əsasında digər Razılığa gələn Tərəfin gömrük orqanı, həmin Razılığa gələn Tərəfin ərazisində yaşayan və ya təsis olunmuş şəxsə işlə bağlı sənədləri və sorğu göndərən Razılığa gələn tərəfin səlahiyyətli orqanları tərəfindən onun gömrük qanunvericiliyinin tətbiq edilməsində qəbul edilən qərarları çatdıra bilər.

2. Bu Saziş çərçivəsində sənədlərin çatdırılması sorğu alan Razılığa gələn Tərəfin eyni səciyyəli sənədlərin çatdırılmasına şamil edilən qanunlarına və təcrübələrinə uyğun olaraq həyata keçiriləcəkdir. Sənədlərin çatdırılması üçün verilən sorğuda sənədin məzmununun xülasəsi olmalıdır.

IX fəsil. Sorğuların icrası

Maddə 12

Əgər sorğu alan idarə tələb olunan məlumata malik deyilsə, o öz milli qanunvericiliyinə uyğun olaraq həmin məlumatı əldə etmək üçün sorğulara başlamalıdır. Bu sorğulara gömrük hüquqpozması ilə əlaqədar məlumat alınan şəxslərin və şahidlərin və ekspertlərin bəyanatları daxil edilməlidir.

Maddə 13

1. Yazılı sorğuya əsasən, sorğu göndərən idarə tərəfindən təyin edilmiş vəzifəli şəxslər, sorğu alan idarənin icazəsilə və onun qoya bildiyi şərtlər əsasında gömrük hüquqpozmasının təhqiq edilməsi məqsədilə:

a) sorğu alan idarənin qərargahlarında, həmin gömrük hüquqpozması ilə əlaqədar hər hansı məlumatı əldə etmək üçün sənədlər, qeydlər və digər müvafiq məlumatlar barədə məsləhətləşə bilər;

b) həmin gömrük hüquqpozması ilə əlaqədar sənədlərin, qeydlərin və digər müvafiq məlumatların surətlərini götürə bilər;

c) sorğu göndərən idarə üçün daha mühüm əhəmiyyət kəsb edən hallarda, sorğu alan Razılığa gələn Tərəfin gömrük ərazisində sorğu alan idarə tərəfindən aparılan araşdırmalarda iştirak edə bilər.

2. Sorğu göndərən idarənin vəzifəli şəxsləri 9-cu maddədə və ya bu maddənin 1-ci bəndində göstərilən hallarda digər Razılığa gələn Tərəfin ərazisində olduqda, onlar hər zaman öz rəsmi səlahiyyətləri barədə dəlil təqdim etmək iqtidarında olmalıdırlar. Onlar rəsmi geyim forması geyinməməli və hər hansı odlu və ya digər silah daşımamalıdırlar.

3. Orada olduqları müddətdə, onlar orada qüvvədə olan qanunlara uyğun olaraq, digər Razılığa gələn Tərəfin gömrük vəzifəli şəxslərinə şamil edilən eyni mühafizədən faydalanacaq və törədə bildikləri hər hansı hüquqpozması üçün məsuliyyət daşıyacaqlar.

X fəsil. Məlumatın məxfiliyi

Maddə 14

1. Bu Saziş çərçivəsində alınmış hər hansı məlumat, belə məlumatı təqdim etmiş gömrük idarəsi, onun digər məqsədlər üçün və ya digər orqanlar tərəfindən istifadə edilməsinə xüsusi icazə verdiyi hallar istisna olmaqla, yalnız bu Sazişin məqsədləri üçün və gömrük idarələri tərəfindən istifadə ediləcəkdir. Belə istifadə, məlumatı təqdim etmiş gömrük idarəsi tərəfindən qoyulmuş hər hansı məhdudiyyətlərə tabe olmalıdır. Hər hansı belə məlumat, məlumatı təqdim edən Razılığa gələn Tərəfin milli qanunvericiliyindən irəli gəlirsə, yalnız məlumatı təqdim edən Razılığa gələn Tərəfin prokurorluq və ya məhkəmə orqanları belə istifadəyə razılıq verdikdən sonra cinayətlə bağlı işlərdə istifadə oluna bilər.

2. Bu Saziş çərçivəsində alınmış hər hansı məlumat, ən azı, Razılığa gələn Tərəfin vətəndaşlarına aid olan milli qanunvericilik çərçivəsində, əlaqədar şəxslərin milliyyətindən, vətəndaşlığından və ya yaşayış yerindən asılı olmayaraq alınan məlumatlara şamil edilən eyni müdafiə və məxfiliyə malik olacaqdır.

3. Məlumatın Niderland Krallığının bu Sazişin 2-ci maddəsində öz əksini tapan öhdəlikləri çərçivəsində Avropa Komissiyası və ya Avropa Birliyi üzv dövlətlərindən hər hansının gömrük idarəsinə açıqlanması Azərbaycan Respublikasının gömrük idarəsinə əvvəlcədən bildiriləcəkdir.

Maddə 15

1. Bu Saziş çərçivəsində şəxs barədə mübadilə edilən məlumatlar, məlumatları təqdim edən Razılığa gələn Tərəfin tətbiq etdiyi müdafiə səviyyəsinə bərabər müdafiəyə malik olacaqdır.

2. Razılığa gələn Tərəflər bir-birini şəxs barədə məlumatların müdafiəsinə dair öz müvafiq dövlətlərinin bütün qanunvericilikləri ilə bu maddəyə uyğun olaraq təmin edəcəklər.

3. Şəxs barədə məlumatların mübadiləsi müdafiə səviyyəsinin hər iki Razılığa gələn Tərəfdə bərabər olması barədə, bu Sazişin 18-ci maddəsinin 2-ci bəndinə müvafiq olaraq Razılığa gələn Tərəflərin razılaşmasına qədər başlamamalıdır.

XI fəsil. İstisnalar

Maddə 16

1. Bu Sazişə əsasən yardımın göstərilməsi sorğu alan Razılığa gələn Tərəfin ictimai asayişini və ya hər hansı digər mühüm marağını təhlükəyə məruz qoya, sənaye, ticarət və ya peşə sirrinin pozulmasına səbəb ola bilərsə, yardımın göstərilməsi sorğu alan idarədən tələb edilməyəcəkdir.

2. Əgər sorğu göndərən idarə sorğu alan idarə tərəfindən verilən eyni sorğunu yerinə yetirmək iqtidarında deyildirsə, o, sorğusunda bu faktı nəzərə çatdırmalıdır. Belə bir sorğunun yerinə yetirilməsi sorğu alan idarənin qərarına müvafiq olacaqdır.

4. Sorğu alan idarə, yardımın hazırda davam edən təhqiqata, məhkəmə araşdırmasına və ya işə müdaxilə edəcəyi əsasda onu təxirə sala bilər. Bu təqdirdə, sorğu alan idarə yardımın sorğu alan idarə tərəfindən tələb oluna biləcək şərtlər daxilində göstərilməsinin mümkünlüyü barədə sorğu göndərən idarə ilə məsləhətləşməlidir.

4. Yardım göstərilməsindən imtina edildikdə və ya təxirə salındıqda, imtina edilmənin və ya təxirə salınmanın səbəbləri göstərilməlidir.

XII fəsil. Xərclər

Maddə 17

1. Sorğu göndərən idarə tərəfindən ödənilməli olan, ekspertlər və şahidlərə ödənilən məsrəf və vəsaitlər, həmçinin hökumət məmurları olmayan tərcüməçilərə çəkilən xərclər istisna olmaqla, gömrük idarələri bu Sazişin yerinə yetirilməsi ilə bağlı ödənilmiş xərclərin ödənilməsi üçün bütün iddialardan imtina edəcəklər.

2. Əgər sorğunun icrası üçün xeyli çox və qeyri-adi xərclər tələb olunur və ya olunarsa, Razılığa gələn Tərəflər sorğunun icra edilmə şərtlərini, həmçinin xərclərin hansı yolla ödəniləcəyini müəyyən etmək üçün məsləhətləşəcəklər.

XIII fəsil. Sazişin həyata keçirilməsi

Maddə 18

1. Gömrük idarələri gömrük hüquqpozmalarının təhqiq edilməsi və ya onlara qarşı mübarizə aparılması üçün məsul olan öz vəzifəli şəxslərinin bir-biri ilə şəxsi və birbaşa əlaqələr saxlaması üçün tədbirlər görəcəklər.

2. Gömrük idarələri bu Saziş çərçivəsində, bu Sazişin həyata keçirilməsini sadələşdirmək üçün daha müfəssəl razılaşmalar barədə qərara gələcəklər.

3. Gömrük idarələri bu Sazişin şərhi və ya tətbiq edilməsi zamanı ortaya çıxan hər hansı problem və ya şübhəni qarşılıqlı razılaşma yolu ilə həll etməyə çalışacaqlar.

4. Həlli tapılmayan ziddiyyətlər diplomatik kanallarla həll olunacaqdır.

XIV fəsil. Tətbiq edilmə

Maddə 19

1. Azərbaycan Respublikası ilə əlaqədar olaraq, bu Saziş Azərbaycan Respublikasının ərazisində tətbiq ediləcəkdir.

2. Niderland Krallığı ilə əlaqədar olaraq, bu Saziş Niderland Krallığının Avropadakı ərazisində tətbiq ediləcəkdir. O, bununla belə, tamamilə və ya hər hansı zəruri dəyişikliklərlə Niderland Antili və ya Arubasını da əhatə edə bilər.

3. Belə əhatə etmə, müddətin başa çatmasının şərtləri də daxil olmaqla, diplomatik kanallarla mübadilə edilən notalarda dəqiqləşdirilə və razılaşdırıla bilən tarixdən qüvvəyə minəcək və dəyişiklik və şərtlərə malik olacaqdır.

XV fəsil. Qüvvəyə minmə və müddətin başa çatması

Maddə 20

1. Bu Saziş, Razılığa gələn Tərəflər bir-birini bu Sazişin qüvvəyə minməsi üçün Konstitusiya tələblərinin yerinə yetirilməsi haqqında diplomatik kanallarla yazılı surətdə xəbərdar etdikdən bir gün sonra qüvvəyə minəcəkdir.

Maddə 21

1. Bu Saziş qeyri-məhdud müddət üçün nəzərdə tutulmuşdur, lakin hər bir Razılığa gələn Tərəf, istənilən vaxt diplomatik kanallarla xəbərdar etməklə onun qüvvəsini ləğv edə bilər.

2. Digər Razılığa gələn Tərəfə verilmiş ləğv etməyə dair bildirişin tarixindən üç ay sonra Saziş qüvvədən düşəcəkdir. Bununla belə, qüvvədən düşmə vaxtı davam edən işlər bu Sazişin müddəalarına uyğun olaraq tamamlanmalıdır.

3. Əgər başqa cür razılaşdırılmamışdırsa, bu Sazişin qüvvəsinin ləğv olunması, 19-cu maddənin 2-ci bəndindəki müddəalara uyğun olaraq, onun Niderland Antili və ya Arubasında tətbiq edilməsinə təsir etməyəcəkdir.

Maddə 22

Razılığa gələn Tərəflər bu Sazişi nəzərdən keçirmək məqsədilə onlardan biri digərinə belə nəzərdən keçirmənin zəruri olmaması barədə yazılı şəkildə xəbərdarlıq etməsi istisna olmaqla, sorğu əsasında və ya onun qüvvəyə mindiyi tarixdən beşinci ilin sonunda görüşəcəklər.

Bunları təsdiq edərək, müvafiq səlahiyyətə malik aşağıda imza edənlər bu Sazişi imzalamışlar.

30 yanvar 2002-ci il tarixdə Bakı şəhərində iki əsl nüsxədə, Azərbaycan, Niderland və ingilis dillərində imzalanmışdır, bütün mətnlər eyni qüvvəyə malikdir. Bu Sazişin təfsirində hər hansı fikir ayrılığı yaranarsa, ingilis dilindəki mətnə üstünlük verilir.