Tütün və tütün məmulatı haqqında
Azərbaycan Respublikasının Qanunu
Bu Qanun Azərbaycan Respublikasında
tütünün və tütün məmulatının istehsalı, ticarəti, idxalı, ixracı
və istehlakı ilə bağlı münasibətləri tənzimləyir və keyfiyyətinin
idarə edilməsinin hüquqi əsaslarını müəyyən edir.
I fəsil. Ümumi müddəalar
Maddə 1. Əsas anlayışlar
1.0. Bu Qanunda istifadə edilən
anlayışlar aşağıdakı mənaları ifadə edir:
1.0.1. tütün — yarpağı emal
olunduqdan sonra tütün məmulatının istehsalında əsas xammal
kimi istifadə edilən birillik texniki bitki;
1.0.2. tənbəki — yarpağı çubuqla
çəkilən birillik texniki bitki;
1.0.3. fermentləşdirilmiş tütün
— tütün məmulatının istehsalı üçün təbii və texnoloji prosesi
keçmiş tütün yarpağı;
1.0.4. tütün məmulatı — tütün
yarpağından çəkmək üçün hazırlanmış, tərkibində nikotin, tütün
qatranı və digər maddələr olan və nikotinə aludəlik yaradan
məhsul (siqaretlər, papiroslar, siqarlar, siqarillalar və çubuq
tütünü);
10.5. nikotin — tütün və tənbəki
yarpağında və tüstüsündə mövcud olan alkoloidlər qrupuna aid
maddə;
1.0.6. tütün qatranı - yarımaye,
qazabənzər tüstü kondensatı;
1.0.7. inqrediyent — tütünə
qatılan tamlı maddələr, tütün və qeyri-tütün tərkibli əlavələr,
habelə tütün məmulatının istehsalında istifadə olunan qeyri-tütün
komponentləri;
1.0.8. tamlı maddə — tütün məmulatına
xüsusi dad və ətir verilməsi üçün tütünə əlavə olunan qeyri-tütün
maddələri;
1.0.9. qeyri-tütün komponentləri
— tütün məmulatının istehsalında istifadə edilən siqaret kağızı,
mürəkkəb, yapışqan maddələr, filtrlər, habelə tütündən fərqli
olan hər hansı digər hissələr;
1.0.10. dövriyyə — sənaye emalını
keçmiş tütünün, habelə tütün məmulatının satın alınması (o cümlədən
idxalı), göndərilməsi (o cümlədən ixracı), saxlanması, topdan
və pərakəndə satışı.
Maddə 2. Tütün və tütün məmulatı haqqında Azərbaycan Respublikasının
qanunvericiliyi
2.1. Tütün və tütün məmulatı haqqında
Azərbaycan Respublikasının qanunvericiliyi bu Qanundan və bu Qanunla
əlaqədar qəbul edilmiş normativ hüquqi aktlardan, habelə Azərbaycan
Respublikasının digər qanunvericiliyindən ibarətdir.
2.2. Azərbaycan Respublikasının
tərəfdar çıxdığı dövlətlərarası müqavilələrdə tütün və tütün məmulatına
dair münasibətlərin tənzimlənməsi və keyfiyyətinin idarə edilməsi
barədə müəyyən edilmiş qaydalar bu Qanunda nəzərdə tutulmuş qaydalardan
fərqlənərsə, beynəlxalq müqavilələrin qaydaları tətbiq olunur.
Maddə 3. Tütünə və tütün məmulatına dair dövlət siyasətinin
istiqamətləri
Tütünə və tütün məmulatına dair
dövlət siyasətinin əsas istiqamətləri tütün istehsalı sahəsində
fəaliyyətin qiymətli və yüksək keyfiyyətli tütün məhsulunun yetişdirilməsinə,
tütünün və tütün məmulatının ixracının artırılmasına, daxili tütün
məmulatı bazarının qorunmasına, idxal olunan tütün xammalının
yerli xammalla əvəz edilməsinə yönəldilməsi və əhalinin tütün
məmulatının zərərli təsirindən qorumaq tədbirlərinin gücləndirilməsidir.
Maddə 4. Tütünün və tütün məmulatının istehsalının və dövriyyəsinin
dövlət tənzimlənməsi
4.0. Tütünün və tütün məmulatının
istehsalının və dövriyyəsinin dövlət tənzimlənməsi aşağıdakıları
nəzərdə tutur:
4.0.1. tütünün və tütün məmulatının
keyfiyyətinin, istehsalının və dövriyyəsinin tənzimlənməsinə
dair normativ hüquqi aktlar qəbul etmək;
4.0.2. tütün və tütün məmulatı
bazarını öyrənmək, proqnozlar vermək, dövlət proqramı əsasında
tütünçülüyün inkişafının əsas istiqamətlərini və tənzimlənmə
mexanizmlərini müəyyənləşdirmək;
4.0.3. qiymətli və keyfiyyətli
tütün məhsulunun yetişdirilməsinə və emalına dair aqrotexniki
və texnoloji normalar müəyyən etmək;
4.0.4. tütün istehsalçılarının
fəaliyyətini stimullaşdırmaq və sosial müdafiəsini təmin etmək;
4.0.5. tütün məmulatı istehsalı
və dövriyyəsi sahəsində sahibkarlıq fəaliyyətinin xüsusi icazə
verilməsinin qaydalarını müəyyən etmək;
4.0.6. daxili istehsal nəzərə
alınmaqla idxal olunan tütün məmulatını kvotalaşdırmaq;
4.0.7. tütün məmulatına dair
aksiz vergilərinin dərəcələrini və tətbiqi qaydalarını müəyyən
etmək;
4.0.8. tütünün və tütün məmulatının
keyfiyyətinə və dövriyyəsinə dövlət nəzarətini həyata keçirmək;
4.0.9. tütün məmulatının istehlakının
məhdudlaşdırılmasına yönəldilmiş sağlamlıq proqramları hazırlamaq
və icrasını təmin etmək;
4.0.10. qanunvericiliklə müəyyən
edilmiş digər vəzifələri həyata keçirmək.
II fəsil. Tütünçülüyün təşkilinin iqtisadi əsasları
Maddə 5. Tütün istehsalı
5.1. Azərbaycan Respublikasında
əmtəəlik tütün istehsalı üçün dövlət standartlarının tələblərinə
cavab verən rayonlaşdırılmış tütün sortlarının toxumlarından istifadə
edilməlidir.
5.2. Super elit tütün toxumlarının
istehsalı müvafiq elmi-tədqiqat müəssisələrinin təcrübə bazalarında,
elit və yüksək reproduksiyalı toxumların istehsalı isə ixtisaslaşdırılmış
təsərrüfatlarda müqavilə əsasında həyata keçirilir.
5.3. Tütün toxumları istehsalçıları
onların sort tərkibinin təmizliyinə, sortluq və səpin keyfiyyətinə,
təbii-iqlim şəraitinə uyğunlaşmasına və fitosanitar vəziyyətinə
qanunvericiliklə müəyyən edilmiş qaydada məsuliyyət daşıyırlar.
5.4. Tütünün becərilməsi, dərilməsi,
düzülməsi, qurudulması və ilkin emalı normativ sənədlərə və texnoloji
normalara uyğun olaraq həyata keçirilir.
Maddə 6. Tütünün emalı
6.1. Tütünün təbii və sənaye emalı
texniki normalara uyğun olaraq tütün emalı müəssisələri tərəfindən
həyata keçirilir.
6.2. Təbii və sənaye emalı keçmiş
tütün normativlərə uyğun olaraq qablaşdırılır, etiketləşdirilir
və sertifikatlaşdırılır.
Maddə 7. Qiymətli və keyfiyyətli tütün istehsalı üzrə dövlət
proqramı
7.1. Qiymətli və keyfiyyətli tütün
istehsalı üzrə dövlət proqramı Azərbaycan Respublikasında tütünçülüyün
inkişaf etdirilməsini, ənənəvi yetişdirilən botaniki tütün sortlarının
ətirli tütün sortları ilə optimal nisbətdə əvəz edilməsini, istehsal
olunan məhsulun keyfiyyətinin təmin olunması məqsədini daşıyır
və aşağıdakıları nəzərdə tutur:
7.1.1. müəyyənləşdirilmiş tələbat
əsasında tütün sortları toxumlarının ölkəyə gətirilməsini və
istehsalının təşkilini;
7.1.2. tütün istehsalçılarına
və tütün emalı müəssisələrinin mütəxəssislərinə yeni sortların
becərilməsi və emalı texnologiyalarının öyrədilməsini;
7.1.3. tütünçülüyün müasir texnika
ilə və texnoloji avadanlıqla təchiz olunması tədbirlərini;
7.1.4. proqramda nəzərdə tutulan
məsələlərin maliyyə mənbələrinin müəyyən edilməsini, habelə
bu sahəyə investisiyanın cəlb edilməsi tədbirlərini.
7.2. Qiymətli və keyfiyyətli tütün
istehsalı üzrə dövlət proqramı müvafiq
icra hakimiyyəti orqanı tərəfindən hazırlanır və həyata keçirilməsi
təmin edilir.
Maddə 8. Tütünçülüyün inkişafı üzrə iqtisadi tənzimlənmə tədbirləri
8.1. Tütünçülük sahəsində elmi-tədqiqat
və sort-sınaq işlərinin aparılması dövlət büdcəsi və cəlb olunan
digər vəsaitlər hesabına maliyyələşdirilir.
8.2. Qiymətli və keyfiyyətli tütünün
istehsalını stimullaşdırmaq məqsədilə tütün istehsalçılarına və
tütün emalı müəssisələrinə azı bir il müddətinə verilən güzəştli
kreditlər üzrə güzəşt məbləği sahibkarlığa yardım fondunun və
bu kimi digər proqramların vəsaiti hesabına ödənilir. Belə
kreditlər hesabına həyata keçirilən layihələr çərçivəsində becərilən
tütün əkinlərinin (məhsulun) təbii fəlakətdən sığortalanması büdcə
vəsaiti hesabına aparılır.
8.3. Məqsədli kreditlərin verilməsi,
qaytarılması və tütün əkinlərinin (məhsulunun) sığortalanması
qaydaları Azərbaycan Respublikasının qanunvericiliyinə uyğun olaraq
müvafiq
icra hakimiyyəti orqanı tərəfindən müəyyən olunur.
Maddə 9. Tütün istehsalçılarına dövlət himayəsi
9.1. Azərbaycan Respublikasında
istehsal olunan tütün məhsulundan tütün məmulatının istehsalı
dövlət tərəfindən stimullaşdırılır.
9.2. Tütün istehsalçıları ilə
uzunmüddətli müqavilə əsasında kooperasiya əlaqələri quran, onlara
resurslarla yardım edən və məhsullarını istehsal olunduğu ilin
sonuna qədər satın alan tütün emalı müəssisələrinə məqsədli kreditlər
alınmasında üstünlük hüququ verilir.
9.3. Tütünçülükdə mütərəqqi texnikanın
və texnologiyanın tətbiqini təmin etmək məqsədilə lizinq əsasında
texniki xidmətin, bitki mühafizə vasitələri və aqrokimyəvi maddələrlə
təchizatın təşkili sahəsində sahibkarlıq fəaliyyəti stimullaşdırılır.
9.4. Tütün istehsalçılarına dövlət
himayəsinin, habelə qiymətli və keyfiyyətli tütün istehsalının
stimullaşdırılmasının digər forma və şərtləri müvafiq
icra hakimiyyəti orqanı tərəfindən qəbul edilmiş normativ
hüquqi aktlarla tənzimlənir.
III fəsil. Tütün məmulatının istehsalı
Maddə 10. Tütün məmulatının istehsalına dair tələblər
10.1. Tütün məmulatının istehsalçıları
tütün qarışığını bilavasitə müəssisədə hazırlamalı və qüvvədə
olan normativlərə uyğun olaraq nizamlanan həcmdə yerli xammaldan
istifadə etməlidirlər.
10.2. Tütün məmulatının istehsalı
müvafiq
icra hakimiyyəti orqanı tərəfindən müəyyən edilmiş qaydada
xüsusi razılıq əsasında həyata keçirilir.
Maddə 11. Tütün məmulatının tərkibində olan inqrediyentlərin
açıqlanması
11.1. Azərbaycan Respublikasında
istehsal olunan tütün məmulatının tərkibində istifadə edilən inqrediyentlərin
tam siyahısı istehsalçılar tərəfindən müvafiq
icra hakimiyyəti orqanına təqdim edilən hesabatda əks etdirilir.
Siyahıda hər növ tütün məmulatı (məhsul markası) üzrə onun adı
və tərkibindəki inqrediyentlərin miqdarı azalma qaydasında açıqlanır.
11.2. İnqrediyentlərin tam siyahısında
hər bir inqrediyentin funksiyası və həddi keçməyən miqdarının
səviyyəsi göstərilməlidir.
11.3. Siyahıda hər məhsul markasının
növünə nadir xüsusiyyətlər verən tamlı maddələr ayrılıqda açıqlanmaya
və «təbii» və (və ya) «süni» tamlı maddələr kimi qruplaşdırıla
bilər.
11.4. Müvafiq
icra hakimiyyəti orqanı istehsalçılardan məhsulun tərkibində
olan inqrediyentlər barədə məlumatları istehlakçılara təqdim etməyi
tələb edə və ya özü çatdıra bilər.
11.5. Tütün məmulatının tərkibində
olan inqrediyentlər barədə hesabatın forması və təqdim edilməsi
qaydaları müvafiq
icra hakimiyyəti orqanı tərəfindən müəyyən olunur.
Maddə 12. Tütün məmulatında nikotinin, tütün qatranının və karbon
monoksidinin yuxarı həddi
12.1. Müvafiq
icra hakimiyyəti orqanı Azərbaycan Respublikasında istehsal
edilən və dövriyyəyə buraxılan tütün məmulatının tərkibində hər
ədəd üçün nikotinin, tütün qatranının və karbon monoksidinin miqdarının
yuxarı həddini respublikanın tərəfdar çıxdığı beynəlxalq müqavilələrə
müvafiq olaraq müəyyən edir və bu normaların azaldılmasını tənzimləyir.
12.2. Tütün məmulatı istehsalçıları
tərəfindən Azərbaycan Respublikasının ərazisində istehsal edilmiş
və dövriyyəyə buraxılmış tütün məmulatının tərkibində olan nikotinin,
tütün qatranının və karbon monoksidinin miqdarı barədə ildə bir
dəfə müvafiq
icra hakimiyyəti orqanına məlumat təqdim edilməlidir.
12.3. Tütün məmulatının tərkibində
olan nikotinin, tütün qatranının və karbon monoksidinin miqdarı
müvafiq
icra hakimiyyəti orqanı tərəfindən müəyyən edilmiş laboratoriyalarda
istehsalçı tərəfindən və ya onun hesabına beynəlxalq metodologiya
əsasında təhlil edilir və testləşdirilir.
12.4. Tütün məmulatının tərkibində
nikotinin, tütün qatranının və karbon monoksidinin miqdarı barədə
məlumatın tərtibi və təqdim edilməsi qaydaları müvafiq
icra hakimiyyəti orqanı tərəfindən müəyyən olunur.
Maddə 13. Tütün məmulatı qutularının tərtibatı
13.1. Azərbaycan Respublikasının
ərazisində istehsal edilən və dövriyyəyə buraxılan tütün məmulatı
qutularının tərtibatı beynəlxalq standartların tələblərinə cavab
verməlidir. Yazılar Azərbaycan dilində çap edilməlidir.
13.2. Tütün məmulatının istehlakının
insanların səhhətinə zərəri haqqında xəbərdarlıq yazısının mətni
müvafiq
icra hakimiyyəti orqanı tərəfindən müəyyən edilir və siqaret
qutusunun yan tərəflərinin birində aydın, seçilən (kontrast),
qalın hərflərlə, silinməsi mümkün olmayan tərzdə çap olunmalı,
hər hansı nəşr materialı və ya təsvirlə örtülməsinə, gizlədilməsinə,
qutunun açılması zamanı zədələnməsinə və ya arası kəsilməsinə
yol verilməməlidir.
13.3. İstehsal edilən və dövriyyəyə
buraxılan tütün məmulatının hər qutusunun üstündə nikotinin və
tütün qatranının miqdarı, habelə məhsulun istehsal olunduğu tarix
və onların 18 yaşına çatmamış şəxslərə satılmasının qadağan
edilməsi göstərilməlidir.
13.4. İxrac edilən tütün məmulatı
qutularının tərtibatı müqavilə şərtlərinə uyğun olaraq başqa dildə
də aparıla bilər.
IV fəsil. Tütünün və tutün məmulatının dövriyyəsi
Maddə 14. Tütünün və tütün məmulatının idxalı və
ixracı
14.1. Xarici dövlətlərdən Azərbaycan
Respublikasına dövlət reyestrində qeydiyyata alınmış, müəyyən
edilmiş qaydada verilmiş uyğunluq sertifikatı və ya onun tanınması
barədə şəhadətnaməsi olan və bu Qanunla müəyyənləşdirilən keyfiyyət
tələblərinə cavab verən tütün və tütün məmulatı idxal oluna bilər.
14.2. Fiziki şəxslər tərəfindən
öz şəxsi istehlakı üçün Azərbaycan Respublikasına gətirilməsinə
icazə verilən tütün məmulatının miqdarı müvafiq qanunvericiliklə
müəyyən edilir.
14.3. Hüquqi və fiziki şəxslər
tərəfindən tütünün və tütün məmulatının idxalına aşağıdakı hallarda
yol verilmir:
14.3.1. xüsusi icazəsi olmadıqda;
14.3.2. tütünün və tütün məmulatının
hər partiyası üçün qanunvericiliklə müəyyən edilən sertifikatları
olmadıqda;
14.3.3. tütün məmulatı aksiz
markası ilə markalanmadıqda;
14.3.4. tütün məmulatının qutusu
üzərində siqaret çəkməyin sağlamlığa zərərli təsiri barədə xəbərdarlıq,
nikotinin və tütün qatranının miqdarı haqqında yazıları Azərbaycan
dilində olmadıqda;
14.3.5. qanunvericiliyə uyğun
olmayan digər hallarda.
14.4. Tütünün və tütün məmulatının
ixracı Azərbaycan Respublikasının qanunvericiliyinə və beynəlxalq
hüquq normalarına uyğun olaraq həyata keçirilir.
Maddə 15. Tütünün və tütün məmulatının ticarəti
15.1. Azərbaycan Respublikasında
keyfiyyət göstəriciləri normativ sənədlərin tələblərinə və gigiyenik
normativlərə cavab verən, müvafiq sertifikatları olan tütün və
tütün məmulatı ticarət dövriyyəsinə daxil edilə bilər.
15.2. Tütünün və tütün məmulatının
ticarəti Azərbaycan Respublikasının qanunvericiliyinə uyğun olaraq
topdan və pərakəndə satış formasında həyata keçirilir.
15.3. Tütünün və tütün məmulatının
satışı aşağıdakı hallarda qadağan olunur:
15.3.1. məhsulun hər partiyası
üçün müvafiq sertifikatlar olmadıqda;
15.3.2. tütün məmulatı aksiz
markası ilə markalanmadıqda;
15.3.3. tərkibində nikotinin,
tütün qatranının və karbon monoksidinin miqdarı müəyyən edilmiş
yuxarı həddən çox olduqda;
15.3.4. tütün məmulatının qutusu
üzərində siqaret çəkməyin sağlamlığa zərərli təsiri barədə xəbərdarlıq
yazısı olmadıqda;
15.3.5. tütün məmulatının markalanması
və qutularının tərtibatı müvafiq normativ sənədlərin tələblərinə
uyğun aparılmadıqda;
15.3.6. 18 yaşına çatmamış şəxslərə
satıldıqda;
15.3.7. avtomatlar vasitəsilə
satıldıqda;
15.3.8. siqaret, papiros və
siqarillalar ədədlə satıldıqda.
15.4. Zəruri hallarda tütün məmulatı
satıcılarının alıcılardan onların yaşını təsdiq edən sənədi tələb
etmək hüququ vardır.
15.5. Tədris, tərbiyə, səhiyyə,
sağlamlıq və mədəniyyət obyektlərində, habelə uşaq və yeniyetmələr
üçün malların satışı yerlərində tütün məmulatının ticarətinə yol
verilmir.
15.6. Tütün məmulatının ticarəti
yerlərində siqaret çəkməyin sağlamlığa zərərli təsiri, 18 yaşına
çatmamış şəxslərə tütün məmulatının satışının qadağan edilməsi,
habelə tütün məmulatından istifadənin məhdudlaşdırılmasına xidmət
edən digər yazılar olmalıdır.
Maddə 16. Tütünün və tütün məmulatının dövriyyədən götürülməsi
16.1. Tütünün və tütün məmulatının
qeyri-qanuni dövriyyədən götürülməsi Azərbaycan Respublikasının
qanunvericiliyinə uyğun olaraq həyata keçirilir.
16.2. Tütün və tütün məmulatı
dövriyyədən aşağıdakı hallarda götürülür:
16.2.1. qanuni istehsalı və
dövriyyəyə daxil edilməsi barədə sənədləri olmadıqda;
16.2.2. məhsulun hər partiyası
üçün müvafiq sertifikatlar olmadıqda;
16.2.3. tütün məmulatı aksiz
markası ilə markalanmadıqda və ya saxta markalarla markalandıqda;
16.2.4. tütün məmulatının tərkibində
nikotinin, tütün qatranının və karbon monoksidinin miqdarı müəyyən
edilmiş yuxarı həddən çox olduqda;
16.2.5. tütün məmulatının tərkibinə
daxil edilmiş inqrediyentlərin açıqlanmasına dair tələblər pozulduqda;
16.2.6. tütün məmulatı qutularının
tərtibatı qanunvericiliklə müəyyən olunmuş qaydada aparılmadıqda;
16.2.7. məhsulun istehlak keyfiyyəti
itirildikdə;
16.2.8. məhsulun sahibsiz olması
müəyyən edildikdə;
16.2.9. qanunvericilikdə nəzərdə
tutulmuş digər hallarda.
16.3. Qeyri-qanuni dövriyyədən
götürülmüş tütün və tütün məmulatı bu Qanunun 16.2.4-cü, 16.2.5-ci
və 16.2.7-ci maddələrində göstərilən hallarda qanunvericiliklə
nəzərdə tutulmuş qaydada müsadirə edilir və məhv olunur, digər
hallarda isə müəyyənləşdirilmiş qaydada istifadə edilir.
V fəsil. Tütünün və tütün məmulatının keyfiyyətinin idarə edilməsi
Maddə 17. Tütünə və tütün məmulatına dair normativ
sənədlər
17.1. Tütünə və tütün məmulatına
dair normativ sənədlər onların istehsal, tədarük, emal, saxlanma,
daşınma, qablaşdırma, markalanma və satış qaydalarını, şərtlərini
və normalarını nizamlayan standartları və tələbləri müəyyən edir.
17.2. Azərbaycan Respublikasında
istehsal edilən, habelə respublikaya gətirilən tütünün və tütün
məmulatının keyfiyyət göstəriciləri qüvvədə olan normativ sənədlərin
tələblərinə cavab verməlidir.
17.3. Tütünə və tütün məmulatına
dair normativ sənədlərin tələblərinə əməl olunması bu sahədə sahibkarlıq
fəaliyyəti göstərən bütün hüquqi və fiziki şəxslər üçün məcburidir.
Maddə 18. Tütünün və tütün məmulatının keyfiyyət göstəricilərinin
qiymətləndirilməsi
18.1. Azərbaycan Respublikasında
istehsal edilən və respublikaya gətirilən tütünün və tütün məmulatının
tərkibi əmtəə dəyərliliyi, sinfi (dərəcəsi), çəkim keyfiyyəti,
nikotin, tütün qatranı və karbon monoksidi göstəriciləri üzrə
təhlil edilir və qiymətləndirilir.
18.2. Tütünün və tütün məmulatının
tərkibində sağlamlıq üçün zərərli maddələrin miqdarı müvafiq qaydada
təsdiq edilmiş gigiyenik normativlərə uyğun olmalıdır.
18.3. Tütün məmulatı müvafiq
icra hakimiyyəti orqanı tərəfindən dövlət reyestrində gigiyena
qeydiyyatına alınır.
18.4. Keyfiyyət göstəriciləri
qiymətləndirilmiş tütün, habelə gigiyena qeydiyyatına alınmış
tütün məmulatı müvafiq qaydada sertifikatlaşdırılır.
Maddə 19. Tütünün və tütün məmulatının keyfiyyətinə və dövriyyəsinə
dövlət nəzarəti
19.1. Tütünün və tütün məmulatının
keyfiyyətinə və dövriyyəsinə dövlət nəzarətinin məqsədi hüquqi
və fiziki şəxslər tərəfindən bu məhsulların istehsalını, tədarükünü,
emalını, qablaşdırılmasını, saxlanmasını, daşınmasını, markalanmasını,
satışını, idxalını və ixracını, habelə keyfiyyət göstəricilərini
nizamlayan normativ sənədlərin tələblərinə və gigiyenik normativlərə
əməl olunmasını təmin etməkdir.
19.2. Tütünün və tütün məmulatının
keyfiyyətinə və dövriyyəsinə dövlət nəzarətinin həyata keçirilməsi
qaydaları müvafiq
icra hakimiyyəti orqanı tərəfindən qəbul edilmiş normativ
hüquqi aktlarla müəyyən edilir.
19.3. Bələdiyyələr, istehlakçılar
və qeyri-hökumət təşkilatları tütünün və tütün məmulatının keyfiyyətinə
və dövriyyəsinə nəzarət funksiyalarını onların statusunu müəyyən
edən qanunvericilik aktları ilə verilən səlahiyyətlər daxilində
həyata keçirə bilərlər.
VI fəsil. Tütün məmulatının istehlakının azaldılmasına yönəldilmiş
tənzimlənmə tədbirləri
Maddə 20. Tütün məmulatının satışında həvəsləndirmə
üsullarının məhdudlaşdırılması
20.1. Tütün məmulatının ticarətinə
icazəsi olan hüquqi və fiziki şəxslərə məhsul satışında istehlakçıların
həvəsləndirilməsi üçün aşağıdakı üsullardan istifadə edilməsi
qadağan edilir:
20.1.1. Kütləvi informasiya
vasitələrində çap olunmuş və ya elan verilmiş kupon sahiblərinə
güzəştlərin tətbiq edilməsi;
20.1.2. tütün məmulatının və
onların yeni nümunələrinin pulsuz paylanması və ya mükafat kimi
verilməsi;
20.1.3. tütün məmulatının lotereya,
müsabiqə, idman yarışları, oyunlar üçün mükafat kimi təklif
edilməsi;
20.1.4. tütün məmulatının satışı
və istehlakı ilə bağlı uduşlu (o cümlədən siqaret qutularının
və hissələrinin yığılması ilə) oyunların keçirilməsi.
20.2. Tütün məmulatının istehsalçıları
tütünün və tütün məmulatının reklamını əks etdirməyən sosial,
mədəni və təhsil tədbirlərinin sponsorluğu və reklamı zamanı öz
firma adlarından maneəsiz istifadə edirlər.
Maddə 21. Tütün məmulatının istehlakına dair məhdudiyyətlər
21.1. Azərbaycan Respublikasında
aşağıda göstərilən yerlərdə siqaret çəkmək qadağandır:
21.1.1. tədris, tərbiyə, səhiyyə,
sağlamlıq və mədəniyyət obyektlərində, habelə idman yarışları
və başqa kütləvi tədbirlərin keçirildiyi zallarda;
21.1.2. inzibati binalarda fərdi
iş otaqları və siqaret çəkmək üçün müəyyən edilmiş xüsusi yerlər
istisna olmaqla, iş yerlərində;
21.1.3. yüksək kateqoriyalı
restoranlar, kafelər, barlar istisna olmaqla, ticarət, ictimai-iaşə,
məişət obyektlərində, ümumi istifadədə olan yaşayış binalarında
və digər qapalı yerlərdə;
21.1.4. uzaq mənzilli sərnişin
nəqliyyatında xüsusi ayrılmış yerlər istisna olmaqla, bütün
ictimai nəqliyyat növlərində.
21.2. Mehmanxanalarda siqaret
çəkənlər üçün xüsusi yerlər ayrılmalıdır.
21.3. Müəssisə, idarə, təşkilat
rəhbərləri və digər işəgötürənlər iş yerlərində siqaret çəkmək
üçün xüsusi yerlər ayrılmasını və görünən yerlərdə «siqaret çəkmək
qadağandır» xəbərdarlıq yazısının və ya işarəsinin olmasını təmin
etməlidirlər.
21.4. Tədris müəssisələri müvafiq
icra hakimiyyəti orqanının razılığı ilə tədris proqramlarına
tütün məmulatının istehlakının sağlamlığa zərərli təsiri barədə
mövzular daxil etməlidirlər.
Maddə 22. Tütün məmulatının istehlakına nəzarət tədbirləri
22.1. Tütün məmulatının istehlakına
nəzarət tədbirləri müvafiq
icra hakimiyyəti orqanları tərəfindən hazırlanır və həyata
keçirilir. Tütün məmulatının istehlakına nəzarət tədbirləri dövlət
ekoloji və sağlamlıq proqramlarının tərkib hissəsi olaraq dövlət
büdcəsi və digər mənbələr hesabına maliyyələşdirilir.
22.2. Bələdiyyələr, istehlakçılar
və qeyri-hökumət təşkilatları tütün məmulatının istehlakına nəzarət
üzrə proqramlar hazırlaya, həyata keçirə və bununla əlaqədar müvafiq
təkliflər irəli sürə bilərlər.
VII fəsil.
Tütün və tütün məmulatı haqqında qanunvericiliyin pozulmasına görə
məsuliyyət və mübahisələrin həlli
Maddə 23. Tütün və tütün məmulatı haqqında qanunvericiliyin
pozulmasına görə məsuliyyət
Tütün və tütün məmulatı haqqında
qanunvericiliyin pozulmasında təqsirkar olan şəxslər Azərbaycan
Respublikasının qanunvericiliyi ilə nəzərdə tutulmuş qaydada məsuliyyət
daşıyırlar.
Maddə 24. Tütün və tütün məmulatı haqqında qanunvericiliyin
pozulması nəticəsində vurulan ziyanın ödənilməsi
24.1. Tütün və tütün məmulatı
haqqında qanunvericiliyin pozulması nəticəsində vurulan ziyanın
həcmi və ödənilməsi qaydaları Azərbaycan Respublikasının qanunvericiliyinə
uyğun olaraq müəyyən edilir.
24.2. Vurulan ziyanın ödənilməsi
təqsirkar olan şəxsləri qanunvericilikdə nəzərdə tutulmuş məsuliyyətdən
azad etmir.
Maddə 25. Mübahisələrin həlli
Tütün və tütün məmulatının istehsalı
və dövriyyəsi ilə bağlı olan mübahisələr Azərbaycan Respublikasının
qanunvericiliyinə uyğun olaraq məhkəmə qaydasında həll edilir.
Maddə 26. Qanunun qüvvəyə minməsi
Bu Qanun 1 yanvar 2002-ci ildən
qüvvəyə minir.
Azərbaycan Respublikasının Prezidenti
Heydər ƏLİYEV
Bakı şəhəri, 8 iyun 2001-ci il
¹ 138-IIQ
«Azərbaycan» qəzetində dərc edilmişdir (09 sentyabr
2001-ci il, ¹ 206) («AzerSoft»).
«Azərbaycan Respublikasının Qanunvericilik Toplusu»nda
dərc edilmişdir (30 sentyabr 2001-ci il, ¹ 9, maddə 568) («AzerSoft»).
19 aprel 2002-ci il tarixli, 310-IIQD nömrəli;
3 dekabr 2002-ci il tarixli, 388-IIQD nömrəli qanunlara
əsasən dəyişikliklər və əlavələrlə («AzerSoft»).
© AzerSoft